data-nosnippet>
Samo nekoliko dana prije uvođenja najnovijih američkih sankcija Dodiku i njegovim pristalicama, Biden je produžio Uredbu o vanrednoj situaciji na zapadnom Balkanu.
Kancelarija za kontrolu strane imovine (OFAC) Ministarstva finansija Sjedinjenih Američkih Država sankcionisala je dvije osobe i sedam kompanija iz BiH koje su u direktnoj vezi sa Miloradom Dodikom i njegovim sinom Igorom.
Prema saopćenju OFAC-a, sankcionisane osobe su „dio mreže koja obezbjeđuje značajne izvore prihoda Miloradu Dodiku i njegovoj porodici“.
Podsjećamo, predsjednik RS, Milorad Dodik, sankcionisan je 5. januara 2022. godine po EO 14033 (Izvršna odredba 14033, op. a.), o čemu je FACE prvi pisao.
Podsjećamo, američki ambasador Michael Murphy je gostujući u “Centralnom dnevniku sa Senadom Hadžifejzovićem” najavio američke sankcije. Gostovanje možete pogledati u videoprilogu.
Nedugo potom uslijedile su sankcije i za njegove bliske saradnike – također označene kao osobe koje rade u korist Dodika i njegove porodice, omogućavajući im na taj način bogaćenje na račun građana BiH.
U martu 2024. godine nekoliko lica je sankcionisano zbog provedbe i organizacije neustavnog Dana RS-a (Branislav Okuka, Srebrenka Golić, Jelena Pajić-Baštinac, op. a.).
Razbijena Miloradova „mreža“: Kako je Igor Dodik skrivao identitet?
Najnovije američke sankcije „pogodile su“ Milenka Čičića i Đorđa Đurića, te kompanije „Infinity International Group“ Banja Luka, „Infinity Media“, „K-2 audio usluge“, „Kaldera Company“, „Prointer ITSS“, „Sirius 2010“ i „Una World Network“.
Čičić obnaša direktorsku funkciju „Kaldere“, dok je Đurić vlasnik „Infinityja“ i svih njegovih podružnica.
Pored navedenih, posebno se ističu kompanije „Prointer ITSS“ i „Una World Network“, odnosno UNA TV.
Manipulacijama, navode Sjedinjene Američke Države, budžet države Bosne i Hercegovine iskorišten je da bi se mogao dodijeliti ugovor na državnom nivou kompaniji ‘Prointer ITSS’“.
Sjedinjene Američke Države također su detektirale povezanost porodice Dodik s entitetskim javnim nabavkama. Njegov sin Igor skrivao je povezanost sa spomenutim kompanijama tako što se oslanjao na različite vlasnike i direktore. OFAC je saopćio da je Igor Dodik nakon ostavke direktora „Siriusa“ direktno bio uključen u biranje njegovog nasljednika.
„Dodikova mreža“ često se i reorganizirala, pa su vlasništva prebacivana s jedne na drugu kompaniju, a sve s ciljem izbjegavanja sankcija i pravog uvida u njihove poslove.
Bidenov „kod“ sve efektniji
Biden je EO 14033 potpisao 8. juna 2021. godine. Ta izvršna naredba predstavlja „moderniziranu“, „unapređeniju“ verziju ciljeva američke administracije u vezi sa pooštrenjem sankcija destabilizatorima na zapadnom Balkanu.
Te 2021. godine, predsjednik Biden je potpisao izvršnu naredbu (EO 14033, op. a.), koja u osnovi znači „blokiranje imovine i obustavljanje ulaska u SAD osobama koje pridonose destabilizirajućoj situaciji na zapadnom Balkanu“, proširujući tako režim sankcija koji je vezan za ovo podneblje.
Iako se zbog izazovne geopolitičke situacije u svijetu američkom predsjedniku Bidenu spočitava neposvećenost zapadnom Balkanu, odnosno Bosni i Hercegovini, samo nekoliko dana prije uvođenja najnovijih američkih sankcija, on je produžio Uredbu o vanrednoj situaciji na zapadnom Balkanu.
Naime, 14. juna produžena je Uredba o vanrednoj situaciji za zapadni Balkan, a sve je označeno kao EO 13219.
“Dana 26. juna 2001. godine, Izvršnom odredbom 13219, predsjednik SAD-a je proglasio nacionalno vanredno stanje u odnosu na zapadni Balkan u skladu s Zakonom o međunarodnim vanrednim privrednim ovlastima kako bi se pozabavili vanrednom prijetnjom nacionalnoj sigurnosti i vanjskoj politici Sjedinjenih Američkih Država koju čine osobe koje su uključene ili pomažu, sponzoriraju ili podupiru ekstremističko nasilje u bivšoj Republici Makedoniji (ono što je sada Republika Sjeverna Makedonija, op. a.) i drugdje u regiji zapadnog Balkana, ili djela koja opstruiraju provedbu Dejtonskog sporazuma u Bosni i Hercegovini ili Rezolucije 1244 Vijeća sigurnosti Ujedinjenih naroda od 10. juna 1999. na Kosovu”, saopćile su Sjedinjene Američke Države.
Šta je američki EO 13219?
Izvršna odredba 13219 u osnovi je akt zabrinutosti Sjedinjenih Američkih Država za svoju vanjsku politiku zbog destabilizatorskih akcija pojedinaca koji ugrožavaju mir i napore pri stabilizaciji zapadnog Balkana. Ovim produženjem jasno je da Amerikanci smatraju da su otežane integracije u transatlantske institucije direktna prijetnja njima.
Ova odredba 13219 donesena je 26. juna 2001. godine, a njen je potpisnik, odnosno donosilac tadašnji predsjednik George W. Bush.
Sjedinjene Američke Države su godinama donosile izvršne odredbe u pogledu Balkana (EO 12808 – 30. maja 1992. godine, EO 13088 – 9. juna 1998. godine, EO 12810 – 5. juna 1992. godine, EO 12831 – 15. januara 1993. godine, EO 12846 – 25. aprila 1993. godine…).
Kakve su kazne?
Nakon posljednjih američkih akcija, svim sankcionisanim osobama je blokirana imovina u Sjedinjenim Američkim Državama. Nijedan državljanin SAD ne smije sarađivati sa sankcionisanim licima, odnosno ne smije poslovati s njima.
Ukoliko se prekrši ova izvršna odredba ili njene stavke, novčane kazne mogu iznositi i više od 500.000 dolara za organizaciju, odnosno 250.000 dolara za pojedince. Također, moguća je i zatvorska kazna u trajanju od deset godina.
