BEĆIROVIĆ I LAGUMDŽIJA U UN-u RAZMONTIRALI SRPSKU POLITIKU: Diplomatska lekcija Aleksandru Vučiću
Odavno niko nije održao diplomatsku lekciju Aleksandru Vučiću i raskrinkao srpsku politiku prema Bosni i Hercegovini, kao što je to u svom zadnjem obraćanju Ujedinjenim nacijama uradio član Predsjedništva BiH Denis Bećirović, podržan ambasadorom BiH pri UN-u Zlatkom Lagumdžijom. Pored žestokih kritika srpske politike prema BiH koje su iznijeli, ostao je potpuno neprimijećen neuvjerljivi govor predstavnika Srbije u UN-u Saše Marta, koji je ponavljao “naučene fraze“ o Dejtonskom sporazumu i kako Srbija poštuje teritorijalni integritet i suverenitet BiH, naglašavajući koliko su Srbiji važni “specijalni odnosi“ s Republikom Srpskom čime je samo potvrdio ono što su Bećirović i Lagumdžija rekli.
Piše: Dženana Karup Druško
Denis Bećirović je pred Ujedinjenim nacijama poredao brutalne činjenice: na Bosnu i Hercegovinu je izvršena vanjska agresija, i “suštinski problem Bosne i Hercegovine su pokušaji izvana da se naša država oslabi, podijeli i u konačnici uništi.“ Genocid nad Bošnjacima bio je kulminacija agresije na BiH. Vlasti u entitetu Republika Srpska veličaju presuđene ratne zločince. Rukovodstvo Republike Srbije ne poštuje presude sudova UN-a i Rezoluciju Generalne skupštine UN-a: “Podsjećam, Srbija je jedina država na svijetu koja je prekršila UN-ovu Konvenciju o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida. Destruktivnu politiku rukovodstva Srbije slijede i organi vlasti entiteta Republika Srpska“. Vlasti entiteta Republika Srpska “opasno ugrožavaju temelje Dejtonskog mirovnog sporazuma“ i “javno zagovaraju unilateralno destruiranje Dejtonskog sporazuma, obnovu zločinačkog projekta velike Srbije, uništenje države Bosne i Hercegovine i kršenje međunarodnog i nacionalnog prava.“ Srbija je prijetnja suverenitetu i teritorijalnom integritetu BiH.
Predstavnik Srbije Saša Mart je Bećirevića optužio da laže i da iznosi zapaljivu retoriku bez ikakvih argumenata, a onda svojim izlaganjem potvrdio Bećirevićeve tvrdnje, ističući koliko su Srbiji važni “specijalni odnosi“ sa Republikom Srpskom zahvaljujući kojima blokiraju “jednostrane i nametnute odluke“ u tom kontekstu braneći i Svesrpski sabor, koji je Lagumdžija u potpunosti raskrinkao, podsjećajući Marta da je bio na čelu kampanje “u kojoj se demonizirala Rezoluciju o genocidu u Srebrenici“, da je “Srbija negirala međunarodno priznate činjenice i zanemarivala međunarodno pravo“, kao i da “Srbija ima historiju nepoštivanja međunarodnih odredbi“. Govoreći, pokazao je Deklaraciju tzv. Svesrpskog sabora objašnjavajući Ujedinjenim nacijama: “Ovdje je mapa puta stogodišnje projeksta Velike Srbije i poricanja genocida u Srebrenici. Ovo je mapa puta za destrukciju Dejtona, za promoviranje ekskluzivnih nacionalnih teritorija u Evropi.“
Međunarodno pravo
Rukovodstvo Srbije na čelu s Vučićem do sada je više puta potvrdilo da ne prihvata Rezoluciju o Srebrenici – Vučić je čak u New Yorku podijelio ordenje zemljama koje su glasale protiv – no, s druge strane, uz podršku Rusije, Vučić se stalno poziva na Rezoluciju UN-a 1244 i traži njeno provođenje, opravdavajući tom rezolucijom i sve svoje poteze prema Kosovu. Ruski predstavnik Vasilij Nebenzija je na sjednici Vijeća sigurnosti (31. oktobra) ustvrdio da Ruska Federacija smatra opravdanim “što Beograd planira još jednom da zatraži povratak na Kosovo do 1.000 pripadnika srpske vojske i policije u skladu sa Rezolucijom 1244“, naglašavajući da bi neprihvatanje tog prijedloga bilo “flagrantno kršenje Rezolucije 1244“.
Lijepo je vidjeti da Rusija u UN-u insistira na provođenju rezolucija, dok ruski, proruski i srpski eksperti i mediji Srbiju “educiraju“ o međunarodnom pravu. Svjež primjer je okrugli sto, održan u Beogradu 28. oktobra pod nazivom “Balkan: Geopolitička situacija i faktor BRIKS“ na kome su učestvovali rukovodilac Rossotrudničestva Evgenije Primakov, rukovodilac odeljenja za crnomorsko-mediteranske studije Instituta za Evropu Ruske akademije nauka (RAN) Katarina Entina, stariji naučni saradnik odeljenja za istoriju Istočne Evrope posle Drugog svetskog rata Instituta za slavistiku Ruske akademije nauka Nikita Bondarev i zamenik direktora Ekonomskog instituta Ruske akademije nauka za naučni rad Mihail Lobanov. Na okruglom stolu se moglo čuti o “zločinačkim vazdušnim udarima NATO-a“ na Srbiju i kako ni uz sve 25-ogodišnje napore Zapada “srpsko društvo nije oprostilo Zapadu“.
Nekoliko dana prije toga, novinarka RT Balkan Ljiljana Smajlović uradila je intervju s advokatom Novakom Lukićem, koji je predstavljen kao jedan od članova pravnog tima Srbije u postupku po tužbi Hrvatske pred Međunarodnim sudom pravde, ali i jedan od branilaca više srpskih oficira na Haškom tribunalu, uključujući i bivšeg načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije Momčila Perišića. Na komentar Smajlović da je prije oslobađanja “Perišić bio prvostepeno osuđen na 27 godina zatvora“ dok “SAD sada naoružavaju Izrael uprkos onome što se dešava u Gazi“, Lukić se nije propustio pohvaliti kako je sa saradnicima izdejstvovao tu odluku objašnjavajući da za “krivicu nije dovoljno znanje, već i volja da se pomogne u zločinu“.
Za otadžbinu Veliku Srbiju
Perišić je oslobođen na osnovu standarda tzv. direktne odgovornosti, kojim su oslobođeni i Gotovina i Stanišić. No, rusko-srpski medijski i pravni ideolozi koji educiraju svoju publiku o međunarodnom pravu, prvenstveno u kontekstu Srbije, nisu smatrali potrebnim navesti da je taj standard kasnije oboren i da je zahvaljujući tome oborena presuda Jovici Stanišiću a on na kraju osuđen čime je direktno dokazana uključenost i uloga Srbije u ratu u Bosni i Hercegovini.
Na suđenju Perišiću u kome je on oslobođen “direktne“ odgovornosti, dokazano je da je Srbija u kontinuitetu pomagala Vojsku Republike Srbije koja je u potpunosti zavisila od te pomoći, dokazano da je su jedinice VJ po naredbi dolazile na ratišta u BiH…, sve očito kroz “specijalne odnose“ Srbije i Republike Srpske na što se Srbija i danas poziva u UN-u tvrdeći, i nakon presuda UN-ovog suda, da nije učestvovala u ratu u BiH i da poštuje teritorijalni integritet i suverenitet BiH. Tako je utvrđeno da su na sarajevskom ratištu učestvovale 72. specijalna brigada VJ, kao i Gardijska, Oklopna i 63. padobranska brigada, dok je 63. padobransko-diverzantska brigada VJ iz Niša 1995. učestvovala u bitkama na Majevici, nedaleko od Bijeljine, itd. U čituljama za Gorana Galjka, vojnika 72. brigade koji je poginuo na sarajevskom ratištu, piše kako je “umro herojskom smrću ‘dana 27. 12. 1993. braneći svoju otadžbinu Veliku Srbiju’, ali se ne pominje mjesto pogibije“.
Zanimljiv je i sljedeći nalaz Vijeća: “Otprilike u martu 1995. godine izraelski Mosad je obavestio Dušana Kovačevića, bivšeg ministra odbrane RS, ‘o masovnom upućivanju mudžahedina u BiH’. U vezi s tim se u Mladićevom dnevniku može pročitati sljedeće: ‘Iz Izraela – nudi zajedničku borbu protiv ekstrem. islama – nudi obuku naših ljudi u Grčkoj, o njihovom trošku. Nude nam za 500 ljudi specijalno oružje – snajpere besplatno.“
Rezolucije i saopćenja
Pretresno vijeće je zaključilo da ne samo da je Perišić direktno znao za etničko čišćenje u BiH, nego je to znalo i tadašnje rukovodstvo Savezne Republike Jugoslavije, a kao dokazi su navedene rezolucije (i saopćenja) Vijeća sigurnosti UN-a:
Rezolucijom 752 od 15. maja 1992. sve strane u sukobu pozivaju se da “odmah zaustave prisilna protjerivanja ljudi sa područja na kojima žive, i svi pokušaji da se promijeni etnički sastav stanovništva”.
maja 1992. Rezolucijom 757 uvedene su sankcije SRJ i izraženo je žaljenje “zbog neodazivanja na poziv” iz prethodne rezolucije.
augusta 1992. predsjednik VS UN izdao je saopćenje u kojem se spominju stalni izveštaji o rasprostranjenim kršenjima međunarodnog humanitarnog prava (MHP) na prostoru bivše Jugoslavije, a posebno BiH.
Rezolucijom 771 od 13. avgusta 1992. oštro je osuđena praksa “etničkog čišćenja” i izražena “duboka uznemirenost zbog stalnih izvještaja o široko rasprostranjenim kršenjima međunarodnog prava do kojih dolazi na teritoriji bivše Jugoslavije, a naročito u BiH, uključujući izvještaje o masovnom prisilnom progonu i deportaciji civila, (…) o namjernim napadima na neborce, bolnice i kola hitne pomoći, (…) i o bezobzirom razaranju i uništavanju imovine.
U Rezoluciji 780 od 6. oktobra 1992. ponovo je izražena duboka zabrinutost zbog stalnih izvještaja o rasprostrenjenim kršenjima MHP na prostoru bivše Jugoslavije, a posebno u BiH, uključujući izvještaje o masovnim ubijanjima i nastavku prakse “etničkog čišćenja”. Generalni sekretar UN se poziva da formira nepristrasnu Komisiju eksperata koja će istražiti kršenja
U Rezoluciji 808, od 22. februara 1993. ponovo je izražena ozbiljna zabrinutost zbog stalnih izvještaja o rasprostranjenim kršenjima MHP u bivšoj Jugoslaviji, uključujući izvještaje o masovnim ubijanjima i praksi “etničkog čišćenja”, i odlučeno da se osnuje međunarodni sud za krivično gonjenje lica odgovornih za teška kršenja
U Rezoluciji 827 od 25. maja 1993. ponovljena je ozbiljna zabrinutost VS UN zbog stalnih izvještaja o rasprostranjenim i flagrantnim kršenjima MHP u BiH, uključujući praksu “etničkog čišćenja”. Rezolucijom 827 takođe je osnovan MKSJ.
aprila 1993. godine VS UN je primilo na znanje nalog Međunarodnog suda pravde (MSP) od 8. aprila 1993. u kojem je MSP naveo da vlada SRJ, kao privremenu mjeru, mora odmah da preduzme sve mjere koje su u njenoj moći kako bi sprječila genocid. VS UN je takođe ponovio osudilo sva kršenja MHP, uključujući “etničko čišćenje”, izrazilo zabrinutost zbog “neprijateljskog djelovanja paravojnih jedinica bosanskih Srba protiv gradova i sela u istočnoj Bosni” i zatražio od SRJ da odmah prestane da paravojnim jedinicama bosanskih Srba u BiH dostavlja naoružanje, opremu i usluge.
augusta 1993. VS UN donjelo je Rezoluciju 859 u kojoj se posebno ističe da bosanski Srbi još ne postupaju shodno svim relevantnim rezolucijama VS UN. U Rezoluciji se izražava “zabrinutost zbog nastavka opsade Sarajeva, Mostara i drugih ugroženih gradova”.
U maju 1992. Edward Perkins, ambasador SAD u UN-u izjavio je da “Svojom agresijom protiv Bosne i Hercegovine i Hrvatske te represijom unutar Srbije, srbijanski režim može samo sam sebe osuditi na sve stroži tretman svijeta ujedinjenog protiv srbijanske agresije“. Beograd nije odustajao od svojih planova a zbog zločina počinjenih u ime “Velike Srbije“ izvršena je intervencija NATO-a na srpske snage u Bosni i Hercegovini, Srbiji i na Kosovu.
Ali tako to izgleda kad se u Ujedinjenim nacijama govori na osnovu dokaza, argumenata, činjenica i međunarodnog prava, a ne na osnovu laži i dezinformacija.
